بایگانی دسته: فرهنگ زندگی

جشن بیل‌گردانی

جشن‌های باستانی

جشن بیل‌گردانی که در منطقه نیم‌ور محلات مرسوم است و از جشن‌های باستانی و پهلوانی محسوب می‌شود، ارتباط تنگاتنگی با کشاورزی و زمان آبیاری مزارع این منطقه حاصلخیز دارد و نشانه‌ای از ستیز انسان با طبیعت محسوب می‌شود. زمان این جشن در آغاز فصل زراعت بهاره بوده و گروهی از مردان کشاورز برای لایروبی شاجوب یا نهر بزرگ نیمور که از محل سر انحرافی باستانی نیمور از رودخانه انارآباد (قمرود) اقدام می‌کنند.

این عملیات لایروبی تا یک‌ماه به طول می‌انجامد و هنگامی که آب نهر به نخستین انشعاب خود که در زبان محلی وارگو نامیده می‌شود می‌رسد، مردم منطقه جشنی سنتی که یادگار سنت‌های پهلوانی است، برگزار می‌کنند. این مراسم که بیل‌گردانی نام دارد، در میدان اصلی نیمور انجام می‌شود. که از سال ۸۹ به عنوان میراث معنوی کشور به ثبت رسیده است.

مراسم بیل‌گردانی, آداب و رسوم محلی
جشن بیل‌گردانی در منطقه نیم‌ور محلات از جشن‌های باستانی و پهلوانی محسوب می‌شود

این آیین که نزدیک به ۲۰۰۰ سال قدمت دارد. این آیین به عنوان نمادی برای تشکر از آناهیتا الههٔ آب بوده که از زمان زرتشتیان، باقی‌مانده است. این آیین هم ریشه در فرهنگ آب و آبیاری دارد و هم در قدیم نمادی برای نشان‌دادن زور و پهلوانی به دشمنان بوده‌است. مردم نیم‌ور عقیده دارند این بازی آیینی، به برکت و زیادی آب کمک می‌کند.

لایروبی

در میان کشاورزان این منطقه از زمان پیشینیان رسم بوده که هر سال در مواقعی که گل و لای مسیر جوی‌های آب که از شعبه‌های رودخانهٔ قم‌رود می‌باشد را مسدود می‌کرده و یا در ماه اسفند اوایل فصل بهار که رشد گیاهان و علف‌های هرز باعث سختی آبرسانی به مزارع این شهر می‌شده، با اعلام بزرگان شهر، مردم در مسجد جامع جمع شده و با کمک یکدیگر به پاکسازی حریم جوی می‌پردازند. این رسم قدیمی هنوز هم در این شهر اجرا می‌گردد.

مراسم بیل‌گردانی, آداب و رسوم محلی
آیین بیل گردانی به عنوان نمادی برای تشکر از آناهیتا الههٔ آب بوده که از زمان زرتشتیان، باقی‌مانده

برپایی آیین

در آخرين روز ، مردم تا قبل از اذان ظهر کار را تمام کرده و به شهر بر مي گردند و جشن و آئين بيل گرداني را برگزار مي کنند. قبل از آن که لايروبان به نيم ور برسند فردي به محل آمده و پايان کار لايروبي را با خوشحالي به اطلاع مردم مي رساند. همزمان اسبي همراه با دسته بيل هاي تهيه شده به پيشواز بيلدار ها مي رود.

پس از رسيدن بيلداران به شهر ، يکي از بيلداران با لباس نظامي گروه بيلداران را که تعدادشان به دويست مي رسد تا ميدان چنار نيم ور همراهي کرده و گروه نوازنده همراه وجد و هلهله مردم به استقبالشان مي آيد. در ادامه اين آئين، بيلدار ها مقابل تماشاچيان رژه رفته و سپس نمايش بيل گردانی آغاز مي شود.

مراسم بیل‌گردانی, آداب و رسوم محلی
مراسم بیل‌گردانی

در آیین بیل‌گردانی، در طرفی ۴ بیل را به هم و در طرف دیگر ۳ بیل را به هم گره می‌زدند. نحوه چرخاندن بیلها به دور سرچنان است که بیلهای دست راست به چپ می‌چرخانند از آغاز تا پایان بیل گردانی پای راست را جلو می‌گذارند و باید تعادل بیل و خودشان را حفظ کنند. تماشاچیان نیز به تشویق می‌پردازند. اما اگر کسی تعادلش را از دست بدهد و یا بیل‌ها به هم برخورد کند مورد تمسخر حاضران قرار می‌گیرد و همه او را به رسم قدیمی هو می‌کنند.

مراسم بیل‌گردانی, آداب و رسوم محلی
جشن‌های باستانی و پهلوانی

مراسم بیل‌گردانی, آداب و رسوم محلی
جشن بیل‌گردانی

گردآوری:بخش فرهنگ و هنر بیتوته
beytoote.com/art/city-country/celebration-bill2-turner.html

رسوم جالب ازدواج در ترکیه

ازدواج‌های سنتی ترکیه به سه قسمت بله برون، نامزدی و جشن عروسی تقسیم میشود

ازدواج رسم و قاعده ای است که از زمان های اولیه وجود داشته است و اهمیت زیادی در زندگی و جامعه بشر دارد. ازدواج به عنوان یک اصطلاح پیوند مستمر میان یک زن و یک مرد به عنوان زن و شوهر در تمام مراحل زندگی است.

کشور ترکیه ، سنت و فرهنگ غنی دارد که در شهر و استان و روستا تنوع زیادی در این رسوم دیده می شود. در شهرهای اصلی , عروس و دامادها فرهنگ غربی را نیز با سنت های ترکیه ترکیب کرده اند. ترک ها علاقه زیادی به جشن گرفتن با غذاهای زیاد ، موسیقی و رقص دارند .

  • حدود 20 درصد ازدواج‌های ترکیه ازدواج‌هایی است که از طرف خانواده‌ها برنامه‌ریزی می‌شوند. پدر و مادر یا سرپرست فعلی عروس و داماد آینده، فردی مناسب را برای فرزندشان انتخاب می‌کنند تا در جوانی با هم ازدواج کنند و اگر خانواده‌ها موافقت کنند ازدواج صورت‌ می‌گیرد. معمولا مادر پسر به‌ دنبال دختر مناسب برای پسرش می‌گردد. پس از آن به خانه دختر می‌رود و با او در مورد نظرش در ارتباط با ازدواج و وظایف و اهداف او در زندگی مشترک صحبت می‌کند. در بیشتر مواقع دختر و پسر به تنهایی با هم صحبت می کنند و اگر موافق باشند باهم ازدواج می‌کنند، درغیر این صورت خانواده‌ها برای ازدواج پافشاری نمی‌کنند.
  • آداب و رسوم عروسی در ترکیه, ازدواج‌های ترکیه
    کشور ترکیه سنت و فرهنگ غنی دارد که در شهر و استان و روستا تنوع زیادی در این رسوم دیده می شود

استفاده از «در بیشتر مواقع» در پاراگراف بالا به این دلیل است که درصد خیلی پایینی از ازدواج‌ها که «beşik kertme» نام گرفته‌ است، بدون در نظر گرفتن رضایت دختر و پسر شکل گرفته‌ است. نمونه‌ای از این نوع ازدواج به این صورت بوده که خانواده‌ها اسم دختر و پسر را از زمانی که در گهواره بودند روی هم می‌گذاشتند و در جوانی باهم ازدواج می‌کردند. هرچند که این نوع ازدواج‌ها به ندرت این روزها به‌ چشم می‌خورد اما نپذیرفتن آن از طرف دختر و پسر امری پیچیده و شاید غیرممکن است.

یکی دیگر از عروسی‌هایی که این روزها کم تر دیده‌می‌شود «berdel» است که به معنای معاوضه عروس است. در جوامع ترکیه برای ازدواج مقداری پول مانند مهریه مرسوم در ایران تعیین می‌کنند. در گذشته برای خانواده‌هایی که وضعیت مالی مناسبی نداشتند و نمی‌توانستند آن را بپردازند این‌گونه مرسوم بوده که در عوض مهریه دشمنی‌ها وکینه‌های قبلی را فراموش می کردند.

با گذر زمان تعداد این نوع عروسی‌ها بسیار محدود شده‌است و تقریبا دختر و پسری که بدون اجازه ی پدر و مادر ازدواج کنند نایاب هستند. داماد آینده باید از دختر تقاضای ازدواج کند (kiz isteme) این تقاضا در عصر یک روز با پذیرایی قهوه ترک آغاز می شود – نگران نباشید !

وقتی که توافق انجام شد برنامه ریزی نامزدی شروع خواهد شد . معمولا نامزدی در منزل عروس انجام می گیرد . در منزل داماد نیز مهمانان حضور دارند تا به سمت منزل عروس به صرف ناهار حرکت کنند.

عروس لباس نامزدی و جواهراتش (taki) که هدیه مادر شوهر است را استفاده کرده و سپس تبادل حلقه های نامزدی که توسط یک ربان قرمز به دست راست آنها بسته شده توسط اقوام نزدیک انجام می گیرد.

ازدواج‌های سنتی ترکیه را در سه قسمت می‌توان بررسی کرد: بله برون، نامزدی وجشن عروسی. بیش‌تر خانواده‌هایی که سبک‌های سنتی را می‌پسندند به تمام جزییات مراسم توجه می‌کنند، اما برخی دیگر بدون توجه به خیلی از رسوم کوچک و جزئی مراسم را برگزار می‌کنند و بعضی از عروس و دامادها حتی ممکن است به یکباره سراغ ازدواج قانونی بروند بدون این‌که مراحل قبلی راپشت‌ سر بگذارند.

آداب و رسوم عروسی در ترکیه, ازدواج‌های ترکیه
در زمانهای گذشته مراسم عروسی حداقل 3 و یا 4 روز ادامه پیدا می کرد

دعوت به عروسی

در عروسی های ترک های جهان خصوصا آناتولی ، چند روز قبل از برگزاری مراسم، دعوتیه های عروسی در میان دوستان و فامیل پخش می گردد. نوع این دعوتیه ها و اینکه کدام طرف مسئول توزیع آنها می باشد، از منطقه ای به منطقه دیگر متفاوت است. در برخی از مناطق هدایایی از قبیل روسری، حوله، صابون، قاشق چوبی، دستمال، لیوان و نظایر آن انتخاب شده و به عنوان دعوتیه عروسی برای مدعوین فرستاده می شود.

فردی که مسئول پخش دعوتیه ها می باشد، به دم درب دوستان و فامیل رفته، سلام برگزارکننده مراسم عروسی را به آنها رسانده و بعنوان دعوتیه یکی از این هدایا را به آنها می دهد و بدین شکل دوستان، فامیل و یا همسایه ها به عروسی دعوت می کند.

در فرهنگ آناتولی، روز آغاز عروسی و اینکه این مراسم چند روز طول خواهد کشید، از منطقه ای به منطقه دیگر متفاوت است. در زمانهای گذشته مراسم عروسی حداقل 3 و یا 4 روز ادامه پیدا می کرد و معمولا روزهای پنجشنبه و یا جمعه آغاز می شد و شنبه و یا یکشنبه به پایان می رسید.

در این مراسم تمام خانم‌های فامیل و دوستان عروس به خانه آنها یا باغی کوچک دعوت می‌شوند. در گذشته این جشن را مخصوص دختران می‌دانستند و آنها لباس‌های مخصوصی می‌پوشیدند و درحال آوازخواندن و پایکوبی شمع‌هایی برای عروس می‌آوردند و معمولا مادر عروس و داماد گریه می‌کردند . بعد مقداری حنا کف هردو دست عروس‌خانم و مقداری کف دست دختران جوان مجلس می‌گذارند. آنها معتقدند این کار خوش‌شانسی در ازدواج را برای‌شان به ارمغان می‌آورد.

آداب و رسوم عروسی در ترکیه, ازدواج‌های ترکیه
مراسم حنابندان در ترکیه

صبح روز عروسی ، عروس برای آخرین بار از خانه پدری‌اش راهی می‌شود، که خود آن نیز یک مراسم ویژه دارد. بعد از آرایش سر و صورت، او از آرایشگاه به خانه پدری‌اش بازمی‌گردد و منتظر می‌ماند تا داماد و خانواده‌اش دنبال او بیایند. داماد همراه خانواده و اقوام نزدیک، با ماشین‌ شخصی دنبال عروس می‌آید و این کار یک نوع نمایش به‌حساب می‌آید. همه سعی می کنند در این مسابقه از یکدیگر سبقت بگیرند و تلاش می‌کنند تا هرچه زودتر عروس را ببینند. در راه آهنگ به‌صورت زنده اجرا می‌شود و فیلمبردار آنان را همراهی می‌کند تا تمام لحظات خوش را ثبت کنند.

جلو در خانه عروس آنقدر موسیقی پخش می‌کنند و پایکوبی می‌کنند تا عروس از خانه بیرون بیاید. آخرین مانعی که سر راه عروس و داماد قرارمی‌گیرد پسربچه‌ای است که پرچم کشور را به‌دست دارد و جلو در ایستاده و می‌گوید که در باز نمی‌شود. مقداری پول به او می‌دهند تا در را بازکند وکنار برود. سپس میهمانان برای عروس و داماد آرزوی خوشبختی می‌کنند و آهنگ می‌خوانند و آنها از خانه خارج می‌شوند. در این روز بسیارعادی است که خانواده عروس در حال گریه‌ کردن باشند چون دختر خود را روانه زندگی جدید خود می‌کنند.

آداب و رسوم عروسی در ترکیه, ازدواج‌های ترکیه
معمولا خانواده عروس در حال گریه‌ کردن می باشند چون دختر خود را روانه زندگی جدید خود می‌کنند

این زوج همراه میهمانان به خانه داماد می‌روند تا مراسم عقد برگزار شود و سپس به تالار می‌روند. بعد از این‌که تمام میهمانان رسیدند خواننده نام عروس و داماد را اعلام می کند و آن دو به تالار وارد می‌شوند. اگر مراحل قانونی ازدواج طی نشده‌ باشد محضردار که در مراسم حضور دارد به کارها پایان می‌دهد و دو نفر یا بیشتر شهادت می‌دهند که این ازدواج صورت گرفته‌ است .

قبل از این‌ که میهمانان به شادی و پایکوبی بپردازند هدایایی به عروس و داماد تقدیم می‌کنند و جشن با سرو غذاهایی چون kebab (کباب ) وflaky (پاستا و اسفناج و پنیر) ادامه پیدا می‌‌کند.

در آخر، عروس از خانواده‌اش خداحافظی می‌کند و عروس و داماد بعداز مراسم به ماه‌عسل می‌روند.

آداب و رسوم عروسی در ترکیه, ازدواج‌های ترکیه
دوستان مجرد عروس اسم هایشان را کف کفش های عروس می نویسند

یکی از سنت های جالب این مراسم بین عروس با دوستان و اقوام دخترش می باشد. دوستان مجرد عروس اسم هایشان را کف کفش های عروس می نویسند. عروس طی مراسم با کفش هایش رفت و آمد زیادی می کند ، رقص و پایکوبی می کند و شب را می گذراند. در پایان شب ، دخترها کف کفش عروس را می بینند تا ببینند اسم چه کسی پاک شده و اسم چه کسی کف کفش به جا مانده . اگر نام شما پاک شده باشد ، شما به زودی ازدواج خواهید کرد ، همچنین اگر نام شما پاک نشده باشد ، ازدواج شما در آینده نزدیک پیش بینی نمی شود .

معمولاً وسایل اتاق خواب و کمی از وسایل دیگر را خانواده عروس می دهند ولی بقیه را مانند اجاق گاز، یخچال و … داماد تهیه می کند و در منزلی که تهیه کرده و یا منزل پدرش آماده می کند تا پس از عروسی با عروس در آنجا زندگی کنند.

در ترکیه قانونی وجود دارد که زن بعد از ازدواج با نام فامیل شوهرش صدا زده می شود و در محافل قانونی و رسمی نیز او را با نام خانوادگی شوهرش می شناسند.در ترکیه مردان نمی توانند چند همسر داشته باشند و این امر به عنوان جرم تلقی می گردد.همچنین باید حتما ازدواج ها کاملا رسمی و قانونی صورت پذیرد و به صرف اینکه به صورت شرعی انجام شود اما در جایی ثبت نشود غیر قانونی می باشد

گردآوری:بخش فرهنگ و هنر بیتوته
beytoote.com/art/city-country/marriage-customs1-turkey.html

جشن بیل‌گردانی

جشن‌های باستانی

جشن بیل‌گردانی که در منطقه نیم‌ور محلات مرسوم است و از جشن‌های باستانی و پهلوانی محسوب می‌شود، ارتباط تنگاتنگی با کشاورزی و زمان آبیاری مزارع این منطقه حاصلخیز دارد و نشانه‌ای از ستیز انسان با طبیعت محسوب می‌شود. زمان این جشن در آغاز فصل زراعت بهاره بوده و گروهی از مردان کشاورز برای لایروبی شاجوب یا نهر بزرگ نیمور که از محل سر انحرافی باستانی نیمور از رودخانه انارآباد (قمرود) اقدام می‌کنند.

  • این عملیات لایروبی تا یک‌ماه به طول می‌انجامد و هنگامی که آب نهر به نخستین انشعاب خود که در زبان محلی وارگو نامیده می‌شود می‌رسد، مردم منطقه جشنی سنتی که یادگار سنت‌های پهلوانی است، برگزار می‌کنند. این مراسم که بیل‌گردانی نام دارد، در میدان اصلی نیمور انجام می‌شود. که از سال ۸۹ به عنوان میراث معنوی کشور به ثبت رسیده است.
  • مراسم بیل‌گردانی, آداب و رسوم محلی
    جشن بیل‌گردانی در منطقه نیم‌ور محلات از جشن‌های باستانی و پهلوانی محسوب می‌شود

این آیین که نزدیک به ۲۰۰۰ سال قدمت دارد. این آیین به عنوان نمادی برای تشکر از آناهیتا الههٔ آب بوده که از زمان زرتشتیان، باقی‌مانده است. این آیین هم ریشه در فرهنگ آب و آبیاری دارد و هم در قدیم نمادی برای نشان‌دادن زور و پهلوانی به دشمنان بوده‌است. مردم نیم‌ور عقیده دارند این بازی آیینی، به برکت و زیادی آب کمک می‌کند.

لایروبی

در میان کشاورزان این منطقه از زمان پیشینیان رسم بوده که هر سال در مواقعی که گل و لای مسیر جوی‌های آب که از شعبه‌های رودخانهٔ قم‌رود می‌باشد را مسدود می‌کرده و یا در ماه اسفند اوایل فصل بهار که رشد گیاهان و علف‌های هرز باعث سختی آبرسانی به مزارع این شهر می‌شده، با اعلام بزرگان شهر، مردم در مسجد جامع جمع شده و با کمک یکدیگر به پاکسازی حریم جوی می‌پردازند. این رسم قدیمی هنوز هم در این شهر اجرا می‌گردد.

مراسم بیل‌گردانی, آداب و رسوم محلی
آیین بیل گردانی به عنوان نمادی برای تشکر از آناهیتا الههٔ آب بوده که از زمان زرتشتیان، باقی‌مانده

برپایی آیین

در آخرين روز ، مردم تا قبل از اذان ظهر کار را تمام کرده و به شهر بر مي گردند و جشن و آئين بيل گرداني را برگزار مي کنند. قبل از آن که لايروبان به نيم ور برسند فردي به محل آمده و پايان کار لايروبي را با خوشحالي به اطلاع مردم مي رساند. همزمان اسبي همراه با دسته بيل هاي تهيه شده به پيشواز بيلدار ها مي رود.

پس از رسيدن بيلداران به شهر ، يکي از بيلداران با لباس نظامي گروه بيلداران را که تعدادشان به دويست مي رسد تا ميدان چنار نيم ور همراهي کرده و گروه نوازنده همراه وجد و هلهله مردم به استقبالشان مي آيد. در ادامه اين آئين، بيلدار ها مقابل تماشاچيان رژه رفته و سپس نمايش بيل گردانی آغاز مي شود.

مراسم بیل‌گردانی, آداب و رسوم محلی
مراسم بیل‌گردانی

در آیین بیل‌گردانی، در طرفی ۴ بیل را به هم و در طرف دیگر ۳ بیل را به هم گره می‌زدند. نحوه چرخاندن بیلها به دور سرچنان است که بیلهای دست راست به چپ می‌چرخانند از آغاز تا پایان بیل گردانی پای راست را جلو می‌گذارند و باید تعادل بیل و خودشان را حفظ کنند. تماشاچیان نیز به تشویق می‌پردازند. اما اگر کسی تعادلش را از دست بدهد و یا بیل‌ها به هم برخورد کند مورد تمسخر حاضران قرار می‌گیرد و همه او را به رسم قدیمی هو می‌کنند.

مراسم بیل‌گردانی, آداب و رسوم محلی
جشن‌های باستانی و پهلوانی

مراسم بیل‌گردانی, آداب و رسوم محلی
جشن بیل‌گردانی

گردآوری:بخش فرهنگ و هنر بیتوته

beytoote.com/art/city-country/celebration-bill2-turner.html